Het kleine boeit me meer. Als kind had ik Fleischmann treintjes. Geen Marklin, o nee. Dat had een lelijk middenrail­systeem, en onder de rails het blikken talud. Kinderac­htig! Alles moest net echt zijn. Zo ook de Faller-huisjes en alle decorstukken. Tekenaars als Marcel van Eeden dragen het een leven lang mee. Geen wonder dat hij in Duitsland beroemd is en in Zwitserland woont. De geest van Faller!

 De eigenaar van een modelspoorbaan kijkt als God omlaag. En bestuurt de wereld. 

 Net als Marit Dik, van haar kreeg ik 'Hidden gems', een nog onuitgegeven boekje met afbeeldingen van haar miniatuur-diorama's. Complete voorstellingen met decors en per­sonages die zo in mijn Fleischmann-wagons zouden kunnen stap­pen. Fleischmann, tweerailsysteem, gelijkstroom. Wilde je de trein achteruit laten rijden dan had je een 'ompoler' nodig. Duur ook nog. Oom Wil maakte er zelf een voor me van een enorm onderdeel van godweet een gevonden oud elektrisch apparaat met een reuzenhandel. Een paar draadjes aansluiten en de wereld werkte. Mijn trein reed achteruit!

 In de oude tijden werden zo bijbelpassages - Franciscus van Assisi deed het al - of his­torische gebeurtenissen uitgebeeld.

 Alleen bij Marit Dik leven de figuren niet, ze heeft ze bij elkaar geknipt en in decors gezet. Wat je ziet zijn bevroren scenes uit vreemde toneelstukken. Maar dan vele malen verkleind. Met zorgvuldig uitgewerkte mini-decors.

 Als kijker steek je je reuzenhoofd met camera in zo'n scene. En merkt dat die er van alle kanten, van boven van onder, van opzij, steeds weer anders uitziet. De voorstellingen beginnen te leven. Je gaat je er dialogen bij voorstellen, hoewel ze allemaal 'ohne Worte' zijn. Alleen een enkele titel verklapt wat, zoals 'Make my day (the kitchen)' of 'Uit het raam vliegen'. Er ontstaat een multidimensionale film.

 Eerst dichtbij kijken, dan, bij een stapje achteruit, overzie je het geheel. Je kijkt achter de gordijnen, in de coulissen.

 Eerder zag ik een diorama van Marit Dik bij Ogenbliksem in de oude kaasfabriek in het Overijsselse Kolderveen. Nu zijn er dertien verzameld bij de nieuwe Amsterdamse galerie Orangerie. Een unieke vertoning.

 Wat er gebeurt er in haar mini-filmsets? Het ironiseren van kunst vooral, zoals in haar geestige versie van Suzanna en de ouderlingen die haar moderne bad­kamer zijn binnengedron­gen. Suzanna duikt weg.

 Noem het filmsets of kijkdozen zonder dak. Willem Brakman, de kijkdozenfreak zou er als een blok voor gevallen zijn. Ook bijvoorbeeld voor het als in een weerhuisje beweegbare, innig verstren­geld stel.

 Marit Dik werkt met al wat van pas komt, foto's, tekeningen, de schaar. Dali? Willem van Genk? Steeds weer schiet ik in de lach, zonder precies te weten waarom. Dat is de opgave van deze vederlichte tentoonstel­ling. Het steeds weer merken dat Marit Dik je te vlug af is.