I.M. Onslow

 Rose leefde al jaren niet meer. Van Daisy hoorde je weinig, En Hyacinth wilde niet meer. Haar rol was op, zei ze. En nu is ook Onslow - Geoffrey Hughes - gestorven, mijn held.

 Hyacinth was een or­ganiserend principe waar niet alleen een familie, maar een hele buurt zich vol afgrijzen naar ric­htte. Onslow het om­gekeerde. Zijn geheim? Hij was stiekem een intellectueel. Auteur Roy Clarke liet hem boeken lezen als A brief history of time, The Principles of Condensed Matter Physics en de Financial Times. Al sprak hij wei­nig, soms maakte hij opeens een geestige opmerking over zwarte gaten. 

 Onslow had een antwoord op elk van de drie zusters in Keeping up appearances. Bij de ro­man­tische bevliegingen van zijn vrouw Daisy nam zijn absentie groo­tse vormen aan. De kont van haar zuster Rose negeerde hij. En zijn antwoord op Hyacint was eenvoudig zijn uiterlijk, z'n bierflesje, z'n petje en z'n wollen borstrok en het ploffen van de uitlaat van z'n Ford Cortina. Zijn uiterlijk - dag en nacht de zelfde kleren - herinnerde haar te pijnlijk aan haar komaf.

 Hyancinyths komen er elke dag bij. Intellectuelen als Onslow worden niet meer gemaakt.

Tags: 
mevrouw wil dat hij een snor draagt. morgen al. maar welke?
aan de keukentafel..

Alex van Warmerdam (2)

 Zag intussen De laatste dagen van Emma Blank, de laatste van Warmerdam-film (2009). Even lijkt het - als vaker - anders. Maar bij Van Warmerdam zijn relaties familierelaties. Weer een familiestudie, waarin een heel gezin met entourage zich richt naar één figuur - de onmogelijke moeder.

 Het Hyacinth-syndroom doopte ik dat, naar Hyacinth Bucket uit 'Keeping up appearances'.
Ieder gezin draait om een mannelijke of vrouwelijke Hyacinth.
Men vreest haar, praat over haar, duikt weg als ze er aan komt. Maar het belangrijkste, men kan niet buiten haar. Als ze een garden party binnenshuis organiseert is ieder - zuchtend - aanwezig.

 Hyacinth geeft zin aan het leven van haar medemensen. Ze is een organiserend principe. Bij mij thuis was mijn vader dat. Hij bepaalde ieders rol tot in het latere leven. Hij maakte uit wie je was. Of in elk geval behoorde te zijn.
Zo ook de doodzieke Emma Blank. Haatvolle blikken worden haar toegeworpen. Maar waar niemand bij stilstaat, zij is de bindende kracht. Als ze tenslotte sterft valt de familie uiteen.

 

 

als Hyacinth
Patricia Routledge

Hyacinth

 Keeping up appearances wordt weer herhaald door de Belgen ik kan er geen genoeg van krijgen. Onlangs werd hoofdrolspeelster Patricia Routledge(80) geïnterviewd, een rustige, intelligente, zij het wat bekakte dame. Ze zei dat ze geweigerd had de serie voort te zetten omdat de schrijvers niks nieuws verzonnen. Hoe dit zij, onderstaande scène is ook nooit verfilmd omdat hij alleen in mijn hoofd bestaat en zich afspeelt in een Haagse huiskamer in 1958.

 Ik kende een Hyancinth, een echte. Zij was de moeder van een schoolvriend. Het gezin bewoonde een portiekwoning in de Vruchtenbuurt tot ze een huis op stand aan de Frankenslag konden betrekken. Daar werd Hyacinth bijna gek van deftigheid. Ze sprak over de buurvrouw als 'de buurmevrouw'. Ze speelde piano, klassiek. En op zekere dag deden haar kinderen haar de destijds beroemde langspeelplaat cadeau waarop de piano was weggelaten. Daarop stond dus een symfonieorkest zonder de pianosolopartij. Dit ten behoeve van amateurs die zich ook eens op het podium wilden wanen. Mijn vriend en ik kwamen uit school en troffen haar aan. Nog zie ik haar verhit, met verwarde haren achter de piano zitten, roepend 'ze gaan te vlug'. Steeds weer moest de plaat worden opgezet, steeds weer raakte ze achter bij het orkest. Dit had Patricia Routledge toch nog wel voor me willen spelen?

Tags: