geboortehuis, nu museum, aan de Korsjespoortsteeg

Over Multatuli (3)

Multatuli liep langs de randjes van het schrijven. Alle conventies stonden bij hem steeds op losse schroeven. De verteller en zijn hoofdfiguur als eersten, dan het verschijnsel roman, het schrijven zelf, het schrijver zijn. Dus, voor zoiets simpels als een datering draaide ie z'n hand niet om. Wanneer leefde Woutertje Pieterse?

'Het jaar weet ik niet. Daar ge er belang in stelt, lezer, het tydstip te weten waarop de geschiedenis die ik u verhalen wil aanvangt, zal ik een paar punten aangeven als jalons. M'n moeder klaagde over de duurte van levensmiddelen en brandstof. 't Moet dus geweest zijn vóór de ontdekking der staathuishoudkunde. Onze meid was getrouwd met den barbiersknecht die maar één been had. "Dat was zoo zuinig, meende de ziel, om 't schoeisel." Daaruit zou men nu weer besluiten dat de staathuishoudkunde wèl uitgevonden was.'ps. 't Verhaal speelt zo tussen 1780 en 1830, schrijft Saskia Pieterse

Tags: 

Over Multatuli (2)

'De buik van de lezer' van Saskia Pieterse had ook 'De buik van de schrijver' kunnen heten.

Multatuli was een magere man met een gevoelige maag. Vooral van literatuur werd hij vaak onwel. Letterlijk. 'Hij bracht literatuur consequent in verband met overdadige hoeveelheden suiker,' legt Saskia uit, 'zijn eigen werk niet uitgezonderd.' In dit stukje vergelijkt hij romans met gebak:'Ik woon by 'n banketbakker.Ik eet nooit van die dingen, zei de juffrouw, en wees op de taartjes, want u begrypt m'nheer, als men 't zelf maakt, en zo altijd daarby is, en die dingen altyd zoo voor z'n oogen en onder den neus heeft, dan begrypt u... niet waar m'nheer... ik eet liever ham... maar van die dingen eet ik nooit, weet u?Ik zei dat ik 't wist, en ging naar-boven. Daarop schreef ik: 't is me onmogelyk 'n roman te lezen. Ik eet liever ham, net als de juffrouw.'

Tags: 

Over Multatuli (1)

'De buik van de lezer', zo heet het proefschrift waarop Saskia Pieterse vrijdag promoveert. Ondertitel: 'Over spreken en schrijven in Multatuli's Ideën.' Want zo schreef hij dat woord. Over de Max Havelaar is veel geschreven, maar gek genoeg is dit het eerste boek over de Ideën (1862-1879). Eigenlijk een heel modern geschrift, oorspronkelijk bedoeld als tijdschrift en daarna verschenen in zeven delen.

Een stapel verhalen, aforismen, polemieken en wat niet al. Bijna elke tekstvorm komt erin voor. Onderling zijn de stukken verbonden door verwijzingen, zodat je gaat denken aan links op een website. Ook al doordat de lezer voortdurend in het betoog getrokken wordt. Daar horen ook overwegingen over de schrijver als kleine zelfstandige bij. In de verte hoor je het woord 'passie' al aankomen: 'Koop, publiek, koop, er zijn aandoeningen te krygen voor wat geld! Ik heb de macht u te streelen en te kittelen, tot ge zoo gek wordt dat ge den prys uwer koffi vergeet, gy die anders zoo hard zyt van huid, dat de zweep er van kermt!' (Minnebrieven, 1861).Maandag is Saskia te horen in de Avonden.

Tags: 
Bernhard Christiansen

Oerol

Het is bijna zover, op Terschelling gaat Oerol van start. Goed nieuws voor de fans is dat Bernhard Christiansens 'Multatuli hoort u mij?' er ook wordt uitgevoerd, de spiritistische seance die vorig jaar in Utrecht in première ging. Bernhard Christiansen praat met dode schrijvers.

Dat kan omdat hun stemmen bewaard zijn. Zo krijgt hij onder meer antwoord van Gerard Reve, Multatuli, W.F. Hermans en Annie M.G.Schmidt. Hoe ervaren zij de dood, hoe kijken ze terug op hun leven op aarde?Locatie: Under de Wettertour. Data: 16 t/m 23 juni om 20.30 uur en 23.00 uur. Kaarten op het festivalterrein De Westerkeyn op Terschelling.Ook Hagar Peeters, Alexis de Roode en Caroline Kramer zullen enkele dagen verschijnen in het bos, naast de dode schrijvers.

Pagina's